หมอบรัดเลย์ ผู้บุกเบิกการแพทย์และการพิมพ์สมัยใหม่ในสยาม

15 Nov 2025

หมอบรัดเลย์ ชื่อเต็ม Dan Beach Bradley เกิดเมื่อปีพุทธศักราช 2347 ในสหรัฐอเมริกา จากนั้นเขาได้เดินทางมายังสยามในสมัยรัชกาลที่ 3 เพื่อทำหน้าที่มิชชันนารีและแพทย์ ในเวลานั้นสยามยังไม่แพร่หลายแพทย์แผนแบบตะวันตก และสิ่งพิมพ์ภาษาไทยแบบเครื่องพิมพ์ยังแทบไม่มี หมอบรัดเลย์จึงเข้ามาทำหน้าที่ทั้งการรักษาและการพิมพ์ ซึ่งส่งผลอย่างใหญ่หลวงต่อสังคมไทย

หมอบรัดเลย์ถือเป็นหนึ่งในแพทย์คนแรกที่นำการแพทย์แบบตะวันตกเข้ามาในสยาม เช่น การผ่าตัดในเหตุการณ์บาดเจ็บหนัก และการปลูกฝีเพื่อป้องกันโรคไข้ทรพิษ สถิติและบันทึกระบุว่า การปลูกฝีที่เขาดำเนินการในช่วงปลายรัชกาลที่ 3 ถือเป็นจุดเริ่มต้นของเวชศาสตร์ป้องกันในไทย นอกจากด้านการแพทย์แล้ว หมอบรัดเลย์ยังเป็นผู้ริเริ่มการพิมพ์หนังสือและสิ่งพิมพ์ภาษาไทยอย่างจริงจัง เขาก่อตั้งโรงพิมพ์ขนาดย่อมและพิมพ์หนังสือสิ่งพิมพ์หลายประเภท รวมถึงหนังสือพิมพ์ฉบับแรกของไทย นับว่าเขาเป็น “บิดาแห่งวงการพิมพ์ไทย” อย่างไม่ต้องสงสัย

คุณูปการที่สำคัญของ หมอบรัดเลย์

การปลูกฝีไข้ทรพิษ

ในสมัยนั้นโรคฝีดาษ (ไข้ทรพิษ) ระบาดอย่างรุนแรง หมอบรัดเลย์ได้ทดลองวิธีปลูกฝี และดำเนินการจนประสบผลสำเร็จในสยาม ซึ่งช่วยลดการเสียชีวิตและสร้างความเชื่อมั่นในแพทย์แผนใหม่

การผ่าตัดและรักษาที่ซับซ้อน

ตัวอย่าง ประวัติศาสตร์ หนึ่งคือการผ่าตัดพระภิกษุที่บาดเจ็บจากเหตุระเบิด ซึ่งถือเป็นหนึ่งในผ่าตัดใหญ่ครั้งแรกในสยามโดยแพทย์ตะวันตก สะท้อนถึงความกล้าและการทุ่มเทของเขา

การพิมพ์หนังสือและเผยแพร่ความรู้

หมอบรัดเลย์พิมพ์เอกสารหลายชุด เช่น แบบเรียน วารสาร หนังสือพิมพ์ และตำราทางการแพทย์ สิ่งนี้ช่วยเผยแพร่ความรู้และเปิดโอกาสให้คนไทยเข้าถึงการศึกษามากขึ้น

หมอบรัดเลย์ การเชื่อมโยงกับยุคสมัยและผลกระทบต่อสังคมไทย

ความทันสมัยที่เข้ามาเปลี่ยนโลกสยาม

หมอบรัดเลย์ไม่ได้มาเพียงรักษาโรค แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของการเปิดโลกสยามสู่ความรู้ใหม่ เทคโนโลยี และวัฒนธรรมตะวันตก ซึ่งในยุคนั้นถือว่าเป็นการปฏิรูปที่สำคัญ

ผลระยะยาวที่ยังเห็นได้ชัด

แม้เวลาจะผ่านไปหลายร้อยปี แต่ระบบการแพทย์สมัยใหม่ สิ่งพิมพ์ ความรู้ และการแพร่กระจายข้อมูลในไทยล้วนได้รับอิทธิพลจากงานของเขา เช่น จดหมายข่าว หนังสือพิมพ์ และโรงพยาบาลในยุคต่อมา