มองลอดหว่างขา เห็นผีจริงไหม? เปิดตำนานความเชื่อโบราณและคำอธิบายทางวิทยาศาสตร์

11 Oct 2025

ในบรรดาความเชื่อเรื่องผีของคนไทย มีอยู่หนึ่งความเชื่อที่หลายคนเคยได้ยินตั้งแต่เด็กคือ “ห้าม มองลอดหว่างขา เพราะจะเห็นผี และผีก็จะเห็นเรา” ประโยคนี้ถูกเล่าต่อกันมาหลายชั่วอายุคน โดยเฉพาะในบริบทของ “งานศพ” แต่ความจริงแล้ว ต้นกำเนิดของความเชื่อนี้มีความหมายลึกซึ้งกว่าที่คิด ทั้งในแง่ศาสนา ความเชื่อพื้นบ้าน และเหตุผลทางวิทยาศาสตร์ที่อธิบายได้อย่างน่าสนใจ

🕯️ ที่มาของความเชื่อ “มองลอดหว่างขาแล้วเห็นผี”

ตำนาน เล่าว่า คำเตือนนี้เริ่มมาจากคำกล่าวของคนโบราณที่ว่า “เมื่อไปร่วมงานศพ ห้ามก้มมองลอดหว่างขาตัวเอง เพราะจะทำให้มองเห็นผี และผีก็จะมองเห็นตัวเรา” ในอดีต คนไทยเชื่อว่า “ผี” และ “คน” อยู่คนละภพภูมิ ไม่สามารถมองเห็นกันได้ แต่ในบางสถานที่ เช่น วัดหรืองานศพ ถือเป็น “เขตเชื่อมต่อของโลกวิญญาณ” ซึ่งเต็มไปด้วยพลังงานของดวงวิญญาณมากมาย หากใครมองลอดหว่างขาในสถานที่แบบนั้น จะเหมือนเปิด “ประตูภพ” ที่เชื่อมระหว่างโลกคนกับโลกผี ทำให้มนุษย์สามารถมองเห็นวิญญาณได้ — และในขณะเดียวกัน วิญญาณก็สามารถเห็นมนุษย์เช่นกัน ความเชื่อนี้จึงไม่ใช่แค่เรื่องน่ากลัว แต่เป็นคำเตือนให้เคารพสถานที่และวิญญาณผู้ล่วงลับ

มองลอดหว่างขา เห็นผีจริงไหม? ความเชื่อกับเหตุผลทางวิทยาศาสตร์

👻 ความเชื่อของคนโบราณเกี่ยวกับโลกวิญญาณและประตูภพ

จากบันทึกความเชื่อพื้นบ้าน มีการเล่าต่อกันว่า

หากมองลอดหว่างขา ตอนเผาศพ จะเห็น “ยมทูต” นั่งอยู่บนโลง
หากหันหน้าไปทางทิศตะวันออก ก้มมองลอดหว่างขาไปทางทิศตะวันตกในเวลาเที่ยงคืน จะสามารถมองเห็น “โลกวิญญาณ” ได้

การมองลอดหว่างขาจึงถูกมองว่าเป็น “พิธีกรรมอันตราย” เพราะเป็นการเปิดทางให้จิตของคนมองเข้าไปในอีกภพหนึ่ง ซึ่งอาจทำให้ “วิญญาณเห็นเรา และอยากพาเราไปอยู่ด้วย”

ดังนั้นผู้ใหญ่ในสมัยก่อนจึงเตือนลูกหลานว่าอย่าทำเช่นนั้นในงานศพ เพราะไม่เพียงเป็นการไม่ให้เกียรติผู้ตาย แต่ยังเสี่ยงต่อการถูกผีรบกวนหรือเจ็บป่วยโดยไม่มีสาเหตุ

🧠 มุมมองทางวิทยาศาสตร์: ทำไมการมองลอดหว่างขาถึงน่ากลัว

แม้ตำนานจะเต็มไปด้วยความลี้ลับ แต่เมื่อมองจากหลักวิทยาศาสตร์แล้ว การมองลอดหว่างขาอาจให้คำตอบที่เป็นเหตุผลได้อย่างชัดเจน เมื่อคนเราก้มตัวลงจนศีรษะต่ำกว่าระดับหัวใจ เลือดจะไหลเวียนสู่สมองมากขึ้น ทำให้เกิดอาการ “เวียนหัว หน้ามืด หรือคลื่นไส้” ได้ง่าย โดยเฉพาะในที่มีอากาศอับ เช่นในวัดหรืองานศพตอนกลางคืน นอกจากนี้ การมองลอดหว่างขายังทำให้ภาพที่เห็นกลับหัว ส่งผลให้สมองสับสนระหว่างภาพจริงกับจินตนาการ

ดังนั้น หากจิตใต้สำนึกของเรามีความกลัวหรือความเครียดอยู่แล้ว ภาพกลับหัวที่เห็นในท่าทางผิดธรรมชาติอาจถูกสมอง “ตีความผิด” เป็นเงา หรือรูปร่างคล้ายคน ซึ่งกลายเป็นความเชื่อว่าเห็น “ผี” จึงอาจกล่าวได้ว่า ความกลัวที่เกิดขึ้นไม่ใช่เพราะผีมีจริง แต่เพราะสมองหลอกตัวเอง ผ่านภาพกลับหัวและความกลัวในใจ

⚰️ เหตุผลที่ผู้ใหญ่ห้ามมองลอดหว่างขาในงานศพ

นอกจากมุมมองทางจิตใจแล้ว ความเชื่อนี้ยังแฝงคำสอนเรื่อง “มารยาทและความเคารพ” ในอดีต งานศพถือเป็นพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ที่เกี่ยวข้องกับความตายและการส่งดวงวิญญาณ การที่เด็ก ๆ หรือใครไปก้มมองลอดหว่างขา ถือว่า “ไม่ให้เกียรติผู้ตาย” และอาจสร้างความอับอายแก่เจ้าภาพ อีกเหตุผลคือ เรื่องความปลอดภัย — เพราะการก้มมองลอดหว่างขาในที่แออัด เช่น ศาลาวัดหรือบริเวณโลงศพ อาจทำให้หกล้ม หัวฟาด หรือบาดเจ็บได้ ดังนั้น คำเตือนว่า “อย่ามองลอดหว่างขา” จึงไม่ได้มีแค่เรื่องผี แต่ยังเป็นการ “ป้องกันอุบัติเหตุ” และ “สอนให้เคารพสถานที่” อีกด้วย

🌗 บทเรียนจากความเชื่อ: คำเตือนที่ซ่อนอยู่ในตำนานไทย

เมื่อมองย้อนกลับไป ความเชื่อเรื่อง “มองลอดหว่างขาแล้วเห็นผี” อาจสะท้อนให้เห็นวัฒนธรรมไทยที่เชื่อมโยงชีวิตกับโลกหลังความตายอย่างลึกซึ้ง ไม่ว่าจะเป็นความกลัว การเคารพ หรือการเตือนให้ระวัง ทุกอย่างล้วนแฝงคติสอนใจ

อย่าทำสิ่งที่ไม่เหมาะสมในงานศพ
อย่าท้าทายสิ่งที่มองไม่เห็น
อย่าประมาทแม้ในเรื่องเล็กน้อย

แม้ในปัจจุบันเราจะมีวิทยาศาสตร์มาช่วยอธิบายปรากฏการณ์ต่าง ๆ ได้มากขึ้น แต่ความเชื่อแบบไทย ๆ เหล่านี้ก็ยังคงอยู่ เพราะมันคือเสน่ห์ของ “ภูมิปัญญาและจินตนาการของบรรพบุรุษ” ที่ทำให้เราเข้าใจว่า บางเรื่องแม้อธิบายได้ ก็ยังมีคุณค่าทางใจที่ควรเคารพ

ดังนั้น ไม่ว่าคุณจะเชื่อเรื่องผีหรือไม่ การมองลอดหว่างขาอาจไม่ทำให้เห็นสิ่งลี้ลับจริง ๆ แต่สิ่งที่เห็นแน่ ๆ คือ “ความน่ากลัวในใจตัวเอง” และ “ความไม่เหมาะสมในบางสถานที่”