ไขปริศนาคาใจทำไม!? หนังผี-เรื่องสยอง-ภาพหลอน นั้นถึงทำให้คน “เสพติด” ได้

ไขปริศนาคาใจทำไม!? หนังผี-เรื่องสยอง เรื่องลึกลับ ภาพหลอน ทำไมถึงดึงดูดใจคนบางกลุ่ม จนทำให้พวกเขานั้นเรียกได้ว่าเข้าขั้นหลงไหลต้องดูทุกๆวันจนถึงขั้นเรียกว่า “เสพติด” ได้ ซึ่งนี้มันก็คือเหตุผลที่ทำให้มีนักวิจัยกลุ่มหนึ่งได้ทำการศึกษาเกี่ยวกับเรื่องนี้โดยตรง เพื่อค้นหาคำตอบว่าทำไมคนกลุ่มนี้ถึงชื่นชอบ เรื่องลึกลับ-หนังผี

หนังผี-เรื่องสยอง ภาพหลอน ทำไมถึงดึงดูดใจคนบางกลุ่ม จนทำให้ “เสพติด” ได้

สำหรับหลายๆคนการชมภาพยนตร์ผีๆหรือแนวสยองขวัญหรือแม้กระทั้งการฟังเรื่องสยองขวัญ และดูงานภาพวาดรูปถ่ายที่ดูสยองขวัญน่ากลัวคือความสุขอีกหนึ่งหนทาวที่ทำให้พวกเขานั้นหลงไหล ถึงขั้นเรียกว่าเสพติดได้ ทำให้เกิดข้อสงสัยจนทำให้มีกลุ่มนักวิจัยกลุ่มหนึ่งได้ทำการศึกษาเรื่องนี้ให้มากขึ้น เพื่อทำความเข้าใจกลุ่มคนนี้ใก้ดียิ่งๆขั้นไปอีก

ยกตัวอย่าง Harvard Business Review หรือ HBR ได้แชร์การสำรวจความคิดเห็นของคนชอบดูหนังผีเรื่องลี้ลับจากหลายพื้นที่บนโลก และมีข้อสังเกตที่น่าสนใจที่อธิบายว่า คนที่ชอบดูหนังประเภทนี้ไม่ใช่พวกหมกมุ่นกับความรุนแรงหรือคนที่ป่วยทางจิตอย่างที่อาจมีหลายคนสงสัย และข้อมูลที่ได้จากการสำรวจก็บ่งชี้ไปในทางตรงกันข้ามด้วยซ้ำ

Harvard Business Review ได้เก็บข้อมูล Box Office ของภาพยนตร์แนว Horror film ที่ออกฉายใน 82 ประเทศ เมื่อปี 2021 ซึ่งรวมทั้งหนังผีที่ดูหลอนๆ หนังซอมบี้ที่มีภาพความผิดปกติส่วนต่างๆที่เป็นอวัยวะของมนุษย์ รวมไปจนถึงหนังไล่ล่าที่เต็มไปด้วยฉากเสียเลือดเสียเนื้อ พบว่าหนังแนวนี้ทำรายได้ดีกว่าในประเทศพัฒนาแล้วหรือประเทศที่ GDP

หรือ Gross Domestic Product ในประเทศอยู่ในระดับสูง ขณะที่คนดูภาพยนตร์แนวนี้ในกลุ่มประเทศที่ GDP ต่ำหรืออยู่ในระดับปานกลางมีจำนวนน้อยกว่า ข้อมูลที่ถูกนำมานั้นผสมเข้ากับเหตุผลของคนดูหนัง Horror film ทำให้มีการประเมินว่าคนในประเทศพัฒนาแล้วจะมีความรู้สึก ‘ปลอดภัยในชีวิต’ สูงกว่าคนในประเทศกำลังพัฒนา

และคนดู Nervous horror movie หนังสยองขวัญสั่นประสาทซึ่งอยู่ในประเทศ GDP สูงบอกว่าตัวเองรู้สึกพึงพอใจ/สนุกสนาน กับหนังแนวนี้ ประเด็นสำคัญอีกอย่างที่ Harvard Business Review  ตั้งข้อสันนิฐานคือคนที่อยู่ในกลุ่มประเทศพัฒนาแล้วจะไม่รู้สึกวิตกกังวลกับฉากหลอนๆหรือฉากสยองขวัญหรือแม้แต่เหตุการณ์ไล่ล่า

เพราะคนส่วนมากนั้นมีความรู้สึกว่าเหตุการณ์นี้เป็นเรื่องที่สามารถเกิดขึ้นได้ยากมากในชีวิตจจริง ทำให้ไม่รู้สึกยึดติดกับอารมณ์ในขณะดูภาพยนตร์แต่กลุ่มคนดูที่อยู่ในกลุ่มประเทศกำลังพัฒนาจะรู้สึกว่า เรื่องราวแบบนี้ใกล้ตัวและไม่สามารถแยกความหวาดกลัวในหนังออกจากความกลัวในชีวิตจริงได้

นอกจากนี้ยังมีการสำรวจที่บอกมาว่าคนที่อายุไม่มากหรือเด็กนั้นมาแนวโน้มชอบดูหนังสยองขวัญ และหนังหลอนๆ มากกว่ากลุ่มคนที่มีอายุมาก เพราะคนรุ่นใหม่ที่ชอบดูหนังแนวนี้มีทั้งผู้หญิงและผู้ชายในสัดส่วนที่เกือบๆเท่ากัน แต่ผู้หญิงชอบหนังสยองขวัญสั่นประสาทที่จบแบบแฮปปีเอนดิ้ง คือ ตัวร้ายพบกับหายนะหรือเป็นฝ่ายแพ้

สำหรับผู้ชายจะชอบดูหนังสยองขวัญกระตุ้นความรู้สึกตื่นเต้นและน่ากลัว ซึ่งแบบสำรวจชี้ให้เห็นว่าเมื่อร่างกายตื่นเต้นและหลั่งสารAdrenaline ออกมา อาจมีผลให้คนที่ดูหนังสยองขวัญรู้สึกมีความสุขและพึงพอใจเมื่อหนังจบ เหตุผลอีกข้อหนึ่งที่มีคนตอบคือ ชอบดูหนังสยองขวัญเพราะช่วยกระตุ้นจินตนาการ ทำให้เกิดภาพจำลองในหัวว่า

ถ้าเหตุการณ์ในหนังนั้นดันเกิดตัวเอง และเขาต้องเป็นคนที่ไปเผชิญกับเหตุการณ์แบบนี้จะทำอย่างไร ซึ่งเป็นเหมือนกับแบบทดลองให้คนดูนำไปเตรียมพร้อมรับสถานการณ์ที่ไม่คาดคิดได้ ที่สำคัญก่อนหนังสยองขวัญจะถือกำเนิดขึ้นมา หากย้อนกลับไปยุคที่ภาพวาดและเรื่องเล่าเป็นสื่อเพียงไม่กี่อย่างที่ถ่ายทอดจินตนาการด้านมืดของผู้คนได้

ก็มี artist who paints แนวสยองขวัญและสะท้อนด้านมืดหรือความบิดเบี้ยวของมนุษย์มานานแล้ว เช่น ฮีโรนีมัส โบส (Hieronymous Bosch) ศิลปินดัตช์ที่มีชื่อเสียงในยุคศตวรรษที่ 15 ขณะที่ Smithsonian Magazine สื่อของ Smithsonian Institution ในสหรัฐอเมริกาก็เคยรายงานว่า

ผลงานภาพถ่ายร่างผู้เสียชีวิตใน American Civil War เมื่อปี 1862 ก็เป็นนิทรรศการที่มีประชาชนสนใจเข้าชมมากเป็นอันดับต้นๆ ซึ่งอาจสะท้อนได้ว่าคนส่วนใหญ่อยากรู้อยากเห็น ว่าสภาพอันโหดร้ายของสงครามในอดีตเป็นอย่างไร แต่พวกเขาไม่ได้อยากจะเป็นคนที่เผชิญชะตากรรมนั้นด้วยตัวเอง จึงอยากรับรู้ความจริงผ่านภาพถ่ายอันชวนหดหู่เหล่านั้นแทน