ทำความรู้จัก: โรค PTSD (Post-Traumatic Stress Disorder) หรือโรคเครียดหลังเหตุสะเทือนขวัญ คือภาวะทางจิตใจที่เกิดขึ้นเมื่อบุคคลเผชิญกับเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจอย่างรุนแรง เช่น ภัยธรรมชาติ, อุบัติเหตุร้ายแรง, lifestyle  ความรุนแรงทางอาชญากรรม หรือสงคราม เหตุการณ์เหล่านี้ทิ้งบาดแผลทางใจที่ลึกเกินกว่าจะลืมได้ง่ายๆ ทำให้ผู้ป่วยต้องใช้ชีวิตอยู่กับความกลัวและความหวาดผวาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันอย่างมาก

อาการของ โรค PTSD: มากกว่าแค่ความกลัว

ผู้ป่วยโรค PTSD มักแสดงอาการใน 4 กลุ่มหลักๆ ดังนี้:

• หวนคิดถึงเหตุการณ์ซ้ำๆ: อาการที่ชัดเจนที่สุดคือการมีภาพเหตุการณ์ร้ายแรงที่คอยฉายซ้ำในสมองอย่างไม่ตั้งใจ รวมถึงการฝันร้ายที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์นั้นๆ
• หลีกเลี่ยง: ผู้ป่วยจะพยายามหลีกเลี่ยงทุกสิ่งทุกอย่างที่อาจเตือนให้พวกเขานึกถึงเหตุการณ์นั้น เช่น สถานที่, บุคคล หรือแม้กระทั่งการพูดคุยเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าว
• ความคิดและอารมณ์ที่เปลี่ยนไป: อาจรู้สึกแยกตัวออกจากผู้อื่น, สิ้นหวัง, มองโลกในแง่ลบ หรือไม่สามารถมีความสุขกับสิ่งที่เคยชอบได้
• ตื่นตัวผิดปกติ: ผู้ป่วยจะอยู่ในภาวะตื่นตัวตลอดเวลา (hyperarousal) ทำให้ตกใจง่าย, หงุดหงิด, นอนไม่หลับ, และมีสมาธิจดจ่อได้ยาก

อะไรคือเหตุการณ์ที่กระตุ้นให้เกิด PTSD?

เหตุการณ์ที่สามารถทำให้เกิดโรค PTSD มีได้หลากหลาย ไม่จำกัดอยู่แค่การเป็นผู้ประสบภัยโดยตรง แต่รวมถึงการเป็นผู้เห็นเหตุการณ์ด้วย เช่น:

• ภัยธรรมชาติ เช่น แผ่นดินไหว, สึนามิ, หรือน้ำท่วมใหญ่
• อุบัติเหตุรุนแรง เช่น อุบัติเหตุทางรถยนต์
• การถูกทำร้ายร่างกาย, การถูกล่วงละเมิดทางเพศ
• การสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รักอย่างกะทันหัน
• การเผชิญหน้ากับเหตุการณ์ในสงครามหรือการก่อการร้าย

ใครบ้างที่มีความเสี่ยงเป็น PTSD?

ทุกคนสามารถเป็นโรค PTSD ได้ แต่บางปัจจัยก็อาจเพิ่มความเสี่ยงได้ เช่น การมีประวัติเป็นโรคทางจิตเวชมาก่อน, มีการใช้สารเสพติด, หรือมีประวัติถูกทารุณกรรมในวัยเด็ก อย่างไรก็ตาม lifestyle  การมีระบบสนับสนุนทางสังคมที่ดีจากครอบครัวและเพื่อนฝูงสามารถช่วยลดโอกาสในการเกิดโรคนี้ได้

การรักษาและการเยียวยา: เริ่มต้นใหม่ได้เสมอ

หากพบว่าตนเองหรือคนใกล้ชิดมีอาการเข้าข่ายโรค PTSD สิ่งสำคัญที่สุดคือการไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง ซึ่งการรักษามีหลายวิธี เช่น:

• จิตบำบัด: เป็นวิธีการรักษาหลักที่ช่วยให้ผู้ป่วยเผชิญหน้ากับความกลัวและเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจอย่างถูกวิธี
• การใช้ยา: แพทย์อาจพิจารณาให้ยาบางชนิดเพื่อช่วยบรรเทาอาการซึมเศร้าหรือความวิตกกังวล
• การดูแลตัวเอง: การออกกำลังกายสม่ำเสมอ, การฝึกสมาธิ, และการทำกิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลายก็สามารถช่วยได้

การดูแลตัวเองและคนรอบข้าง: บทบาทที่สำคัญของครอบครัว

การเยียวยาจากโรค PTSD ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกฝ่าย หากคุณกำลังเผชิญกับโรคนี้ ควรเปิดใจพูดคุยกับคนที่คุณไว้ใจ และไม่ควรแก้ปัญหาด้วยการใช้สารเสพติด ส่วนครอบครัวและเพื่อนฝูงควรทำความเข้าใจ, แสดงความอดทน, และรับฟังอย่างตั้งใจ ไลฟ์สไตล์ การอยู่เคียงข้างและให้กำลังใจคือสิ่งที่สำคัญที่สุดที่จะช่วยให้ผู้ป่วยผ่านพ้นช่วงเวลาที่ยากลำบากนี้ไปได้

สามารถติดตามข่าวสารเพิ่มเติมสดใหม่ทุกวันได้ที่นี่