โรคไม่ชอบตัวเอง เฝ้าระวังอาการ ดูแลสุขภาพจิตให้ปลอดภัย

โรคไม่ชอบตัวเอง ปัญหาทางสุขภาพจิตที่ มักจะพบในวัยรุ่นและวัยเริ่มเป็นผู้ใหญ่ ทั้งชายและหญิง แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าคุณไร้ประโยชน์หรือหมกมุ่นอยู่กับตัวเอง มันอาจทำให้อารมณ์เสียและมีผลกระทบอย่างมากต่อชีวิตของคุณ

โรคไม่ชอบตัวเอง วิธีสังเกตอาการ คุณกำลังเข้าข่ายเป็นโรคนี้หรือไหม?

 

โรคไม่ชอบรูปร่างหน้าตาของตัวเอง หรือ Body dysmorphic disorder (BDD)

ความไม่ปกติของร่างกาย dysmorphic หรือ dysmorphia ของร่างกายเป็นภาวะสุขภาพจิตที่เกิดจากบุคคลซึ่งใช้เวลานานมากไปในการพิจารณรูปร่างลักษณะของตนเอง จนเกิดความไม่พอใจหรือรู้สึกว่าส่วนนั้น ๆ มีความบกพร่อง โดยส่วนใหญ่จะเป็นส่วนที่ผู้อื่นไม่ได้สังเกตเห็น

คนทุกวัยสามารถมี BDD ได้ มักจะพบในวัยรุ่นและผู้ใหญ่วัยหนุ่มสาว ทั้งชายและหญิง แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าคุณไร้ประโยชน์หรือหมกมุ่นอยู่กับตัวเอง มันอาจทำให้อารมณ์เสียและมีผลกระทบอย่างมากต่อชีวิตของคุณ

 

อาการของโรค dysmorphic (BDD)

คุณอาจจะเป็นโรค BDD ถ้าคุณกำลังมีอาการเหล่านี้

• กังวลเกี่ยวกับส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายคุณมาก (โดยเฉพาะบนใบหน้า)
• ใช้เวลาส่วนใหญ่เปรียบเทียบรูปลักษณ์ของตัวเองกับของคนอื่น
• มองตัวเองในกระจกเยอะ ๆ หรือไม่มองกระจกเลย
• พยายามอย่างหนักเพื่อปกปิดจุดบกพร่อง เช่น หวีผมเป็นเวลานาน แต่งหน้า หรือเลือกเสื้อผ้า
• จิก หรือ หยิก ผิวหนังของตัวเอง

BDD อาจส่งผลร้ายแรงต่อชีวิตประจำวันของคุณ รวมถึงการงาน ชีวิตทางสังคม และความสัมพันธ์ของคุณ

BDD นอกจากนี้ยังสามารถนำไปสู่ภาวะซึมเศร้า, การทำร้ายตัวเองและอาจนำไปสู่ความคิดอยากฆ่าตัวตาย

 

สาเหตุที่ทำให้เกิดความผิดปกติของร่างกาย Dysmorphic

ยังไม่มีสาเหตุที่แท้จริงของโรค BDD ทฤษฎีหนึ่งแนะนำว่าความผิดปกตินี้เกี่ยวข้องกับปัญหากับขนาดหรือการทำงานของพื้นที่สมองบางส่วนที่ประมวลผลข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะร่างกาย ปรากฎความจริงที่ว่า BDD มักเกิดขึ้นในผู้ที่มีความผิดปกติทางสุขภาพจิตอื่น ๆ เช่น ภาวะซึมเศร้าและความวิตกกังวลที่สำคัญยังสนับสนุนพื้นฐานทางชีววิทยาสำหรับความผิดปกติดังกล่าว

ปัจจัยอื่น ๆ ที่อาจส่งผลต่อการพัฒนาหรือกระตุ้นโรค BDD ได้แก่ :

• ประสบการณ์จากเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจหรือความขัดแย้งทางอารมณ์ในวัยเด็ก
• การเคารพ นับถือ ตนเองในเกณฑ์ที่ต่ำ
• พ่อแม่และคนอื่น ๆ ที่วิพากษ์วิจารณ์รูปร่างหน้าตาของบุคคลนั้น

นอกจากนี้แรงกดดันจากคนรอบข้างและสังคมที่มีลักษณะทางกายภาพเท่ากับความงามและคุณค่าก็สามารถส่งผลต่อการพัฒนาของ BDD ได้เช่นกัน

 

การวินิจฉัยความผิดปกติของร่างกาย Dysmorphic เป็นอย่างไร?

ความลับและความอัปยศที่มักมาพร้อมกับ BDD ทำให้การวินิจฉัยเป็นเรื่องยาก ผู้เชี่ยวชาญส่วนใหญ่ยอมรับว่า BDD หลายกรณีไม่เป็นที่รู้จัก ผู้ที่เป็นโรคนี้มักรู้สึกอับอายและไม่เต็มใจที่จะบอกแพทย์เกี่ยวกับข้อกังวลของตัวเอง เป็นผลให้ความผิดปกตินี้สามารถไม่มีใครสังเกตเห็นเป็นเวลาหลายปีหรือไม่เคยได้รับการวินิจฉัย จุดอันตรายอย่างหนึ่งสำหรับแพทย์คือเมื่อผู้ป่วยทำศัลยกรรมพลาสติกซ้ำหลายครั้งเพื่อหาข้อบกพร่องทางกายภาพที่เหมือนกันหรือหลายอย่าง

ในการวินิจฉัย BDD แพทย์มักจะเริ่มการประเมินด้วยประวัติที่สมบูรณ์และการตรวจร่างกายโดยเฉพาะ หากแพทย์สงสัยว่าเป็น BDD พวกเขาอาจส่งต่อบุคคลนั้นไปหาจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยา ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลสุขภาพที่ได้รับการฝึกฝนมาเป็นพิเศษเพื่อวินิจฉัยและรักษาโรคทางจิต จิตแพทย์หรือนักจิตวิทยาทำการวินิจฉัยโดยพิจารณาจากการประเมินทัศนคติ พฤติกรรม และอาการของบุคคลนั้น

 

การรักษาอย่างไรได้บ้าง?

การรักษา BDD น่าจะรวมถึงการรักษาต่อไปนี้

• จิตบำบัด : นี่คือประเภทของการให้คำปรึกษาส่วนบุคคลที่มุ่งเน้นไปที่การเปลี่ยนความคิด (การบำบัดทางจิต) และการกระทำ (‘พฤติกรรม’บำบัด) ของบุคคลที่มีความผิดปกติของร่างกาย dysmorphic เป้าหมายคือการแก้ไขความเชื่อผิด ๆ เกี่ยวกับข้อบกพร่องและเพื่อลดพฤติกรรมที่กดดันตัวเอง
• ยา : ยากล่อมประสาท บางชนิดที่เรียกว่า selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) สามารถรักษาโรค dysmorphic ของร่างกายได้ เช่นเดียวกับยารักษาโรคจิต เช่น aripiprazole ( Abilify ) , olanzapine  ( Zyprexa ) หรือ pimozide  ( Orap ) (ทั้งตัวเดียวหรือร่วมกับ SSRI) แต่ยังไม่มียาใดที่ได้รับการอนุมัติจาก FDA อย่างเป็นทางการสำหรับการรักษา BDD
• การบำบัดแบบกลุ่มและ/หรือแบบครอบครัว : การสนับสนุนจากครอบครัวมีความสำคัญมากต่อความสำเร็จในการรักษา เป็นสิ่งสำคัญที่สมาชิกในครอบครัวเข้าใจความผิดปกติของ dysmorphic ของร่างกายและเรียนรู้ที่จะรับรู้ถึงอาการและอาการแสดงของมัน

 

ไม่มีวิธีป้องกัน BDD ได้อย่างเป็นทางการ การเริ่มต้นการรักษาในคนทันทีที่เริ่มมีอาการอาจะก่อผลที่ดีที่สุดในการแก้อาการป่วย การสอนและส่งเสริมทัศนคติที่ดีต่อสุขภาพและสมจริงเกี่ยวกับภาพลักษณ์ของร่างกาย อาจช่วยป้องกันการพัฒนาหรือการเสื่อมสภาพของ BDD สุดท้าย การให้บุคคลนั้นเข้าใจและได้รับการสนับสนุนสภาพแวดล้อมอาจช่วยลดความรุนแรงของอาการและช่วยให้รับมือกับโรคนี้ได้ดีขึ้น