ทำความรู้จัก Tempeh เทมเป้เมนูยอดนิยมของคนอินโดนีเซีย

ทำความรู้จัก Tempeh เมนูอาหารประจำชาติอินโดนีเซียรสชาติดีที่ชาวตะวันตกนิยมรับประทานแถมว่ายังคนไทยยังเริ่มหันหน้ามานิยมรับประทานอาหารเมนู “เทมเป้” นี้กับต่างชาติอีกด้วย เนื่องจากว่าเมนูนี้คือหนึ่งในเมนูอาหาร “วีแก้น” สำหรับคนไทยคนไหนที่ยังไม่รู้จักว่าเมเป้คืออาหารช่วยโลกยังไงนั้นเดียวตามมาดูพร้อมกันได้เลย

Tempeh เมนูอาหารอินโดนีเซียรสชาติดีที่ชาวตะวันตกนิยมรับประทาน

เทมเป้คือเมนูอาหารพื้นถิ่นของชาวอินโดนีเซียที่มีมานานแล้วที่หมู่เกาะชวา เชื่อว่าหลายๆคนที่เคยเดินทางไปเที่ยวที่อินโดนีเซียนั้นคงเคยได้ยินชื่อเมนูนี้และเคยได้ชิมรสชาติแล้ว สำหรับคนที่ยังไม่รู้จักนั้นเดี่ยวมาทำความรู้จักไปพร้อมกันเลยที่บทความนี้ ในส่วนของเมนูเทเป้นี้นั้นทำมาจากถั่วเหลืองที่มักจนขึ้นรา และชาวบ้านนั้นจะหมักจนเนื้อของมันแน่นและส่งกลิ่นออกมาเหมือนเห็นเข็มทอง ส่วนรสชาติของเมนูนี้นั้นมันก็คือถั่วเหลืองดีๆนั้นแหละ

กำเนิดเทมเป้และกระบวนการผลิตเทมเป้

จากเรื่องเล่าที่ชาวอินโดนีเซียบอกเล่าต่อกันนั้นบอกว่าเมนูเทมเป้นี้ชาวอินโดทำขึ้นมากินมากกว่าพันปีแล้ว แน่นอนว่ามันก็มีอีกข่าวลือที่บอกว่าเทมเป้นั้นพึ่งมาเกิดที่อินโดนีเซียเมื่อไม่กี่ร้อยปีที่ผ่านมา ในตอนที่พวกเขานั้นรู้จักกับถั่วเหลืองเป็นครั้งแรกที่ประเทศจีนเป็นผู้นำมาเผยแพร่ ในอดีตนั้นบอกว่าเมื่อพันปีที่แล้วพวกเขานั้นได้นำถั่วเหลืองเปลือกดำที่เป็นพืชพื้นเมืองหาง่ายมาใช้ทำเป็นเทมเป้ แต่เมื่อกาลเวลาเปลี่ยนทุกอย่างก็เปลี่ยนสุดท้ายก็ได้นำเอาถั่วเหลืองมาใช้ทำแทน แม้จะมีเรื่องเล่าเรื่องราวมากบอกว่าเมนูเทมเป้นี้เกิดช้าเกิดเร็ว ก็ไม่สามารถปฏิเสธได้เลยว่าเมนูเทมเป้นั้นอยู่คู่กับชาวชวาแห่งประเทศอินโดนีเซียมานานมากกว่า 100 ปีแล้ว เพราะเมนูนี้นั้นขึ้นชื่อว่าคือเอกลักษณ์ประจำถิ่นฐานของชาวพื้นเมือง แถมว่ามันยังคือโปรตีนราคาที่ไม่แพงที่ชาวบ้านผู้ที่มีสตางค์ไม่มากสามารถซื้อมารับประทานได้มาหลายชั่วอายุคนแล้ว

ในอดีตนั้นสันนิษฐานว่าเทมเป้นั้นมีขั้นตอนผลิตที่ได้มาจากการเอาถั่วเหลืองไปต้มและเอามาแกะเอาเปลือกออกจากนั้นให้นำไปห่อใบปอทะเลหรือที่เราเรียกกันว่าใบสัก เพราะมันคือใบไม้ที่มีเชื้อราชนิดกินได้ จากนั้นจะทิ้งเอาไว้จนราขึ้นและมีเนื้อที่แน่นตึง และนี่มันคือเทมเป้ในอดีต

แต่ในยุคนี้นั้นวิธีการผลิตเทมเป้นั้นนิยมเริ่มต้นด้วยการนำเอาเมล็ดถั่วเหลืองไปแช่น้ำทิ้งเอาไว้ก่อนสักสองถึงสามวันถึงจะเอาไปต้มที่น้ำเดือนจนสามารถนำเอามาแกะเปลือกออกได้ จากนั้นจะทิ้งเอาไว้ให้มันเย็นแล้วนำหัวเชื้อราสำหรับการทำเทมเป้มาหมักทิ้งเอาไว้ แล้วนำไปยัดเอาไว้ที่ใบตองบางคนก็ใช้พลาสติกในการห่อหุ้ม เสร็จแล้วจะทำการหมักทิ้งเอาไว้ประมาณ 2 วันหมักจนราขึ้นและเนื้อแน่นเหมือนเดิมที่อุณหภูมิห้องแบบไม่ต้องแช่เย็น  เมื่อครบวันก็นพเอาเทมเป้ออกมาได้เลย ส่วนวิธีการเก็บรักษานั้นก็เหมือนอาหารที่ทำจากพืชถั่วไปเช่นเห็ดที่ต้องรับประทานให้หหมดภายใน 1 สัปดาห์ แต่ถ้าอยากเก็บถนอมเอาไว้รับประทานให้นานกว่าเดิมนั้นก็สามารถนำเข้าแช่ที่ช่องฟรีซที่เย็นที่สุดของตู้เย็นได้เลย เพราะสามารถรักษาเอาไว้ได้นานถึง 1 เดือน

อาหารมหัศจรรย์ที่มี “คุณค่า” ทางอาหาร “สูง” มาก

สำหรับคนบางกลุ่มนั้นมองว่าเมนูเทมเป้นั้นไม่ใช่เมนูอาหารที่ดีหรือเมนูอาหารที่น่ารับประทานแม้แต่น้อย เนื่องจากมันคือเมนู “ถั่วเน่าขึ้นรา” ที่ดูแล้วไม่สะอาด แต่ในความเป็นจริงแล้วเทเป้นั้นคือเมนูอาหารพิเศษที่มีคุณค่าทางอาหารสูงมากๆ เพราะถั่ววเหลืองที่นำมาทำเป็นเมนูเมเป้นั้นสามารถเลือกใช้ถัวหลากหลายชนิดได้เลยตามใจชอบ เพราะสุดท้ายแล้วมันก็ออกมาเป็นเมนูเทมเป้ที่มากประโยชน์แถมเป็นแหล่งโปรตีนราคาถูกที่ดีมากๆเหมือนเดิม ถ้าหากทุกคนนั้นจำได้ทุกคนจะทราบเลยว่าถั่วนั้นคือโปรจีนหลักที่ดีต่อมนุษย์หลายๆด้าน เพราะมีประโยชน์ครบคัน จนมันได้ชื่อว่าคือพืชมหัศจรรย์เพราะกินแค่ถั่วนั้นก็เหมือนว่ากินเนื้อสัตว์บางชนิดเข้าไปแล้ว

และยิ่งในยุคที่ผู้คนกำลังรณรงค์ช่วยกันลดโลกร้อนเมนูที่เทมเป้จึงเป็นหนึ่งในเมนูที่หลายๆคนพลักดัน เนื่องจากะมีคนหลายกลุ่มนั้นมอง่ามนุษย์ควรจะหันมาบิโภคโปรตีนผ่านพืชประเภทถั่วแทนเนื้อสัตว์ได้แล้ว เพื่อป้องกันสภาวะที่โลกนั้นร้อนขึ้นทุกๆวัน แน่นอนว่าการรับประทานถั่วเพียงอย่างเดียวนั้นส่งผลทำให้ผู้คนนั้นเบื่ออาหารได้ไม่ยาก แต่ถ้าเป็นคนที่ทานมังสวิรัติละจะเลือกรับประทานโปรตีนอะไรแทนเนื้อสัตว์ถ้าไม่ใช่ถั่วและเต้าหู้!! แน่นอนว่าผู้คนนั้นนิยมเลือกทานเต้าหู้มากกว่าถั่วอยู่แล้วเพราะไม่จำเจ แต่ในทางคุณค่าทางอาหารและประโยชน์ที่จะได้รับนั้นเต้าหู้สู้เทมเป้นี้ไม่ได้แน่นอน เพราะวิธการผลิตเต้าหู้นั้นมีหลายขั้นตอนและเมื่อมีหลายขั้นตอนพวกกากใบที่มีประโยชน์ของถั่วเหลืองนั้นก็จะถูกกรองทิ้งไปหมดเช่นกัน ซึ่งมันต่างจากขั้นตอนการผลิตเทมเป้ที่ถูกอย่างที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพร่างกานนั้นยังอยู่ครบแบบเต็มเม็ดเต็มหน่วย และที่เหนือชั้นกว่าการกักเบประโยชน์นั้นก็คือ เชื้อราที่หมักเอาไว้นั้นสามารถดึงรสชาติเครื่องปรุงที่เรานำเทมเป้ไปประกอบเป็นเมนูอาหารได้ดี แถมได้รสชาติที่อร่อยแบบเข้าเนื้อซึ่งมันต่างจากการนำเต้าหู้มาทำอาหารที่ไม่สามารถหมักหรือปรุงรสชาติอะไรเข้าไปได้เลย และนี่มันคือข้อดีที่หลายๆคนนั้นมอว่าเทมเป้สามารถทดแทนเนื้อสัตว์ได้ใกล้เคียงมากที่สุด ในบรรดาพืชที่ให้โปรตีนสูง ดังนั้นเทมเป้จึงกลายมาเป็นเมนูอาหารบนโต๊ะมากกว่าเมนูเต้าหู้ของคนอินโดนีเซียและชาวยุโรป เนื่องจากเนื้อสัมผัสและรสชาติใกล้เคียงเนื้อสัตว์จริงๆมากกว่ากัน

เทมเป้ทำอะไรได้บ้าง

โดยปกติแล้วผู้คนที่นิยมรับประทานเทมเป้นั้นนิยมนำไปทอดก่อนที่จะนำไปเปลี่ยนเป็นเมนูอาหารอื่นๆต่อ แต่ว่าบางคนอาจจะทอดเทมเป้ทานกับซอสไปเลย ส่วนเมนูย่างหรือเมนูผัดแล้วเอามารับประทานควบคู่กันกับข้าสวยก็สามารถนำไปทำได้เช่นกัน แต่ก่อนจะนำไปประกอบอาหารนั้นต้องนำไปหมักกับเครื่องปรุงก่อนถึงจะได้รสชาติที่อร่อย ในส่วนของประเทศไทยนั้นเทมเป้ยังไม่เป็นที่นิยมมากเท่าไหร่ เพราะไม่สามารถเดินหาซื้อมารับประทานได้อย่างเมนูที่ทำจากเต้าหู้  แต่ถ้าหากสั่งมารับประทานผ่านช่องทางออนไลน์แบบที่ยังไม่ปรุงนั้นก็อาจจะพอมี ส่วนวิธีการปรุงการรังสรรค์ให้เป็นไทยแท้ๆนั้นก็ยังไม่ทราบว่าจะเข้ากันดีหรือเปล่า แต่ที่รู้แน่ ๆก็คือมันปรุงรสได้อร่อยกว่าเต้าหู้แน่นอน ส่วนวิธีการทำเทมเป้แบบอินโดนีเซียนั้นก็สามารถเสิร์ชหาได้เลยตาม YouTube และ Google เพราะสูตเด็ดเคล็ดลับความอร่อยนั้นมีให้เราเลือกทำตามได้อย่างมากมาย