ลมพิษหน้าหนาว อาการ สาเหตุ วิธีดูแลตัวเองเมื่ออากาศหนาวทำให้ผื่นขึ้น

ลมพิษหน้าหนาว (Cold Urticaria) คือภาวะที่ผิวหนังเกิดผื่นนูนแดง คัน แสบร้อน หรือบวมขึ้นเมื่อร่างกายสัมผัสกับความเย็น เช่น อากาศหนาวจัด ลมแรง น้ำเย็น หรือแม้แต่การกินอาหารเย็นจัด ภาวะนี้สามารถเกิดขึ้นได้ในฤดูหนาว หรือในผู้ที่ผิวแพ้อุณหภูมิต่ำเป็นพิเศษ อาการมักเกิดขึ้นทันทีหลังสัมผัสความเย็น ไม่กี่นาทีผิวจะเริ่มขึ้นผื่นลมพิษ และสามารถลามกว้างได้หากผิวหนังโดนเย็นในระยะเวลานาน

ภาวะนี้พบได้ทั้งในเด็ก วัยรุ่น และผู้ใหญ่ ไม่ใช่โรคอันตรายร้ายแรง แต่หากมีอาการรุนแรง เช่น หน้าบวม ปากบวม หายใจลำบาก อาจต้องรีบพบแพทย์ทันที

อาการของลมพิษหน้าหนาวที่ควรรู้

อาการที่พบบ่อย

• ผื่นแดงนูนคล้ายลมพิษทั่วไป

• คันมาก โดยเฉพาะหลังสัมผัสอากาศเย็น

• ผิวบวมบริเวณที่โดนลมหนาว

• แสบร้อนบริเวณผื่น

• ผิวลอกหรือระคายเคือง

อาการมักอยู่ได้นานประมาณ 30 นาที – 1 ชั่วโมง แล้วค่อย ๆ ดีขึ้นเมื่อร่างกายอุ่นขึ้น

อาการที่ต้องระวัง

• หน้าบวม ปากบวม

• มือหรือเท้าบวมจากความเย็น

• หายใจติดขัด (พบได้น้อย แต่ต้องรีบรักษา)

โดยเฉพาะคนที่ลงน้ำเย็นหรืออยู่ในอากาศเย็นจัดเป็นเวลานาน อาจเกิดอาการได้รวดเร็วกว่าเดิม

สาเหตุของลมพิษหน้าหนาว เกิดจากอะไรได้บ้าง

ภูมิแพ้ความเย็นโดยตรง

ผู้ที่มีผิวหนังไวต่ออุณหภูมิต่ำมาก (Cold Allergy) ร่างกายจะหลั่งสารฮีสตามีนออกมามากเกินไป ทำให้เกิดผื่นลมพิษทันทีที่โดนเย็น

ผิวแห้งจากอากาศหนาว

เมื่อผิวแห้งมาก ชั้นปกป้องผิวอ่อนแอ ทำให้เกิดผื่นง่ายขึ้นเมื่อสัมผัสลมเย็น

ปัจจัยสุขภาพอื่น ๆ

บางรายอาจเกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกันที่ไวผิดปกติ สุขภาพ หรือผิวหนังอักเสื้อเรื้อรังที่กำเริบในฤดูหนาว

พฤติกรรมในชีวิตประจำวัน

• อาบน้ำอุ่นจัดแล้วออกสู่ลมเย็นทันที

• ตากลมแรง

• สัมผัสเครื่องปรับอากาศนานเกินไป

• ใช้สกินแคร์ไม่เหมาะสมจนผิวแห้งแตก

ใครมีโอกาสเป็นลมพิษหน้าหนาวมากกว่าคนอื่น

กลุ่มเสี่ยงที่พบมาก

• คนผิวแห้ง แพ้ง่าย

• คนที่อยู่ในพื้นที่อากาศหนาวจัด

• คนทำงานกลางลม–กลางแจ้ง

• เด็กและวัยรุ่นที่ผิวบาง

• คนที่มีประวัติแพ้อากาศหรือภูมิแพ้

หากมีประวัติเป็นลมพิษอยู่แล้ว ในฤดูหนาวอาจกำเริบง่ายขึ้น

วิธีดูแลตัวเองเมื่อเป็นลมพิษหน้าหนาว

1. รักษาความอบอุ่นของร่างกาย

• ใส่เสื้อกันหนาว ถุงมือ ถุงเท้า

• เลี่ยงลมแรงโดยใช้ผ้าพันคอหรือหน้ากาก

• หลีกเลี่ยงการอยู่กลางแจ้งนานเกินไป

2. บำรุงผิวให้ชุ่มชื้น

ผิวที่ได้รับการปกป้องอย่างดีจะลดอาการลมพิษลงได้

• ทามอยส์เจอร์ไรเซอร์หลังอาบน้ำ

• เลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่ทำให้ผิวแห้ง เช่น สบู่แรง ๆ

3. อาบน้ำอุณหภูมิพอดี

น้ำร้อนเกินไปจะทำให้ผิวแห้งและระคายเคืองจนเกิดผื่นได้ง่าย

4. หลีกเลี่ยงการกระตุ้น

• ไม่ดื่มน้ำเย็นจัด

• ไม่อาบน้ำเย็น

• ไม่จับของเย็นเป็นเวลานาน

วิธีป้องกันลมพิษหน้าหนาวในระยะยาว

ดูแลผิวให้ชุ่มชื้นสม่ำเสมอ

ผิวสุขภาพดีช่วยลดความเสี่ยงลมพิษจากความเย็น

เพิ่มความอบอุ่นให้ร่างกายก่อนออกไปข้างนอก

เช่น อยู่ในห้องอุ่นก่อนออกสู่ภายนอก

อาหารช่วยเสริมผิว

เช่น อาหารที่มีวิตามิน C, E, โอเมก้า 3 เพื่อให้ผิวแข็งแรงขึ้น

รู้จักสภาพอากาศของพื้นที่ที่อาศัย

ถ้าอากาศเย็นจัดหรือมีลมแรง ควรสวมชุดป้องกันให้มิดชิด

ควรไปพบแพทย์เมื่อไหร่?

ควรพบแพทย์ทันทีหากมีอาการเหล่านี้

• ผื่นลมพิษลามทั่วตัว

• หน้าบวม ปากบวม

• หายใจลำบาก หรือแน่นหน้าอก

• เป็นลมพิษบ่อยจนรบกวนชีวิตประจำวัน

การประเมินอย่างถูกต้องจะช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น

FAQ – คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับลมพิษหน้าหนาว

ลมพิษหน้าหนาวอันตรายไหม?

ส่วนใหญ่ไม่อันตราย แต่บางเคสอาจรุนแรง โดยเฉพาะเมื่อมีอาการบวมและหายใจลำบาก

อากาศเย็นทุกแบบทำให้เป็นหรือไม่?

ไม่เสมอไป บางคนแพ้ “ความเย็นจัด” หรือ “ลมเย็นแรง” เท่านั้น

โรคนี้รักษาหายไหม?

ส่วนใหญ่สามารถควบคุมได้ และบางรายอาการจะดีขึ้นเองเมื่อร่างกายปรับตัว

อาบน้ำอุ่นทำให้ดีขึ้นไหม?

อาบน้ำอุ่นพอดีช่วยได้ แต่ถ้าน้ำร้อนเกินไปกลับทำให้ผิวแห้งและระคายเคืองมากกว่าเดิม