ปวดหัวไมเกรน อาการ สาเหตุ และวิธีดูแลตนเองให้หายขาด

อาการ “ปวดหัวไมเกรน (Migraine)” ถือเป็นหนึ่งในโรคปวดศีรษะที่พบบ่อยที่สุดในคนไทย โดยเฉพาะในวัยทำงานและผู้หญิง มักมีอาการปวดศีรษะข้างเดียวร่วมกับคลื่นไส้ ตาพร่ามัว หรือไวต่อแสงและเสียง โรคนี้ไม่ได้เกิดจากความเครียดเพียงอย่างเดียว แต่เกี่ยวข้องกับการทำงานของสมองและหลอดเลือดที่ไวต่อสิ่งกระตุ้นมากกว่าปกติ

⚡ ไมเกรนคืออะไร

ไมเกรนเป็นโรคปวดศีรษะชนิดหนึ่งที่เกิดจากความผิดปกติของระบบประสาทและหลอดเลือดในสมอง ทำให้เกิดการขยายตัวและหดตัวอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้เกิดอาการปวดแบบตุบ ๆ ที่มักจะปวดข้างเดียวของศีรษะ แต่บางรายอาจปวดทั้งสองข้างก็ได้

โดยทั่วไปอาการปวดไมเกรนจะมีลักษณะเป็นรอบ ๆ เช่น ปวด 1–2 ครั้งต่อเดือน หรือบางคนอาจมีอาการถี่จนกระทบต่อชีวิตประจำวัน หากปล่อยทิ้งไว้นานอาจกลายเป็น “ไมเกรนเรื้อรัง” ได้

🔍 สาเหตุของไมเกรน

แพทย์เชื่อว่าไมเกรนเกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน ทั้งทาง พันธุกรรมและสิ่งแวดล้อม เช่น

• ความเครียดและการพักผ่อนไม่เพียงพอ

• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน โดยเฉพาะในผู้หญิงช่วงก่อนมีประจำเดือน

• อาหารบางชนิด เช่น ช็อกโกแลต ชีส อาหารหมักดอง คาเฟอีน หรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

• การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ หรืออุณหภูมิ

• การใช้สายตานาน ๆ รวมถึงแสงจากหน้าจอมือถือและคอมพิวเตอร์

• กลิ่นแรงหรือเสียงดังเกินไป ก็เป็นตัวกระตุ้นไมเกรนได้เช่นกัน

🔔 อาการของไมเกรน

อาการของไมเกรนแบ่งออกได้เป็น 4 ระยะหลัก แต่บางคนอาจมีไม่ครบทุกระยะ

1. ระยะก่อนปวด (Prodrome)

จะรู้สึกอ่อนเพลีย หงุดหงิด หรืออยากอาหารบางอย่างผิดปกติ เช่น ของหวานหรือกาแฟ

2. ระยะออร่า (Aura)

พบในผู้ป่วยบางราย มีอาการตาพร่า เห็นแสงวิบวับ เห็นภาพซ้อน หรือชาบริเวณใบหน้า แขน มือ

3. ระยะปวดศีรษะ (Headache Phase)

เป็นช่วงที่มีอาการปวดตุบ ๆ ข้างเดียวของศีรษะ อาจปวดรุนแรงจนทำงานไม่ได้ มักมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน หรือไวต่อแสงและเสียง

4. ระยะหลังปวด (Postdrome)

หลังอาการปวดหายแล้วจะรู้สึกเหนื่อย มึนงง หรืออารมณ์แปรปรวน คล้ายสมองล้า

💊 วิธีบรรเทาอาการปวดไมเกรน

การรักษาไมเกรนมีทั้งแบบ บรรเทาอาการเฉียบพลัน และ ป้องกันไม่ให้เกิดซ้ำ

วิธีบรรเทาขณะปวด

• พักในที่เงียบ มืด และอากาศถ่ายเท

• ดื่มน้ำมาก ๆ และหลีกเลี่ยงกลิ่นหรือเสียงรบกวน

• รับประทานยาแก้ปวด เช่น พาราเซตามอล หรือยากลุ่ม NSAIDs (ควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์)

• ใช้ถุงเย็นประคบศีรษะบริเวณที่ปวด

การรักษาเพื่อป้องกัน

สำหรับผู้ที่มี สุขภาพ อาการบ่อย แพทย์อาจให้ยาเฉพาะ เช่น ยากลุ่ม Triptans, Beta Blockers, หรือ ยากันชักบางชนิด เพื่อช่วยควบคุมความถี่ของไมเกรน รวมถึงแนะนำการปรับพฤติกรรมเพื่อลดปัจจัยกระตุ้น

🌿 วิธีดูแลตัวเองให้ห่างจากไมเกรน

• นอนหลับให้เพียงพอและเป็นเวลาเดียวกันทุกวัน

• รับประทานอาหารให้ครบมื้อ หลีกเลี่ยงอาหารกระตุ้น

• ออกกำลังกายเบา ๆ อย่างสม่ำเสมอ เช่น เดินเร็วหรือโยคะ

• จัดการความเครียด ด้วยการทำสมาธิ หายใจลึก ๆ หรือฟังเพลงผ่อนคลาย

• ลดเวลาใช้หน้าจอมือถือหรือคอมพิวเตอร์ และพักสายตาทุก 30 นาที

• ดื่มน้ำให้เพียงพอวันละ 6–8 แก้ว เพื่อป้องกันการขาดน้ำ ซึ่งเป็นหนึ่งในสาเหตุของไมเกรน

🚨 เมื่อไหร่ควรไปพบแพทย์

หากคุณมีอาการเหล่านี้ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

• ปวดหัวรุนแรงเฉียบพลันมากจนไม่เคยเป็นมาก่อน

• มีอาการชาหรืออ่อนแรงครึ่งซีก พูดไม่ชัด หรือมองเห็นภาพซ้อน

• ปวดหัวต่อเนื่องหลายวันโดยยาแก้ปวดทั่วไปไม่บรรเทา

• มีไข้ คอแข็ง หรืออาเจียนร่วมกับปวดหัว

อาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณของโรคร้ายแรง เช่น หลอดเลือดสมองตีบ หรือ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ซึ่งต้องได้รับการรักษาเร่งด่วน

🧭 สรุป : ปวดไมเกรนไม่ใช่เรื่องเล็ก

ไมเกรนเป็นโรคที่ไม่อันตรายถึงชีวิต แต่สามารถส่งผลต่อคุณภาพชีวิตอย่างมาก การสังเกตอาการและหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นคือกุญแจสำคัญในการป้องกัน หากดูแลตนเองอย่างถูกวิธีและเข้ารับคำแนะนำจากแพทย์อย่างสม่ำเสมอ ก็สามารถควบคุมโรคนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ